Every work of art is an uncommitted crime


-Theodor Adorno-

daDa ποiησΗ dAda λογοtεΧνiα dadA pUnk dADa

Τελάλης:

Τρίτη, Μαΐου 04, 2010

Άντε σπάσε ρε μαλάκα



*Κάποτε, όταν πίστευα σε έναν φουσκωμένο εαυτό, έβρισκα ενδιαφέρουσες τις συζητήσεις με πιστούς όλων των ειδών που αφορούσαν υπαρξιακά, ψυχολογικά και καμιά φορά πολιτικά ζητήματα. Πλέον τις βρίσκω αφόρητα πληκτικές κι ανούσιες και μαζί μ’ αυτές χαίρομαι για έναν εαυτό λιγότερο.

*Οποιαδήποτε πίστη που στρέφεται έξω και πέρα από τον εαυτό έχει κακό χαρακτήρα, και τα αποτελέσματά της είναι αρνητικά ακόμα κι αν οι προθέσεις της είναι καλές. Μιας και πίσω από κάθε ενέργεια υπάρχει μια πίστη, εύκολα κανείς θα μπορούσε να αποδείξει τη σχετικοποίηση του καλού και κατά συνέπεια και του κακού.

*Το ήθος -όπως λέγεται στην αγορά του πνεύματος και της απάτης- δε σημαίνει τίποτα, δεν υπάρχει έξω από τη μιζέρια μας. Είναι μια κατασκευή που χρησιμοποιείται για να εξαπατήσει εκμεταλλευόμενη πάντα τη σχετικοποίηση του καλού και του κακού, να τα σχηματοποιήσει σύμφωνα με το συμφέρον της. Οι τρύπες στο σύνταγμα της αλήθειας είναι πασίγνωστες όχι μόνο στους δικηγόρους της σοφίας αλλά και στον πιο ασήμαντο άνθρωπο. Το ψέμα το ξέρουμε όλοι, αλλά κανείς δε θα σταματήσει το παιχνίδι. Στιγμές νοσταλγίας μιας δήθεν αθωότητας παιδικής, ένα ακόμη σόφισμα.

*Η πίστη που στρέφεται μέσα, που αφορά μόνο τα όρια του εαυτού: ένας έντιμος τρόπος να κινηθείς προς τον θάνατό του, όταν κάποτε καταλάβεις πως και αυτός και η εκάστοτε πίστη του είναι άνεμος. Τίποτα δεν υπάρχει εκεί, κανένα κέντρο, καμία σοφία. Μόνο η ζωή -και ένα σώμα που αρκείται ή όχι με αυτήν. Όλα τ' άλλα είναι κοινωνία.

*Ας σκεπάσουμε τούτη την άθλια πόλη με τις ανάσες μας. Τούτο τον κόσμο.



*Είμαστε στο προνομιούχο στάδιο όπου καμία πίστη, καμία ιδεολογία δεν έχει καμία αξία, όλες ανήμπορες να νικήσουν το ένστικτο της πείνας και της επιβίωσης, με μιας αποκάλυψαν πίσω από τις μάσκες τους ένα αποκρουστικό κάθε φορά πρόσωπο. Το κενό που μόνο το ζώο μπορεί να χειριστεί ακολουθώντας την κίνηση της φύσης. Μόνο ένα σώμα. Το κεφάλι του μπεκετικού κόσμου ανήκει σε έναν κόσμο που έχει χάσει το παιχνίδι του από τότε που ο άνθρωπος αποφάσισε πως η ζωή δεν είναι αρκετή, εκεί που μέσα στον νου και μαζί του γεννιέται ο διαχωρισμός, τότε που το εργαλείο (νους) παύει να είναι εργαλείο και αυτονομείται για να αποκτήσει αξία ξεχωριστή, καταπίνοντας νύχτα τη νύχτα τον κόσμο του ήλιου, των φάσεων της σελήνης, την απλότητα της στοιχειώδους ανάγκης, την έλλειψη των ερωτήσεων.

*Χαριτωμένοι άνθρωποι. Πολύπλοκοι και μπερδεμένοι. Το όνειρό τους θα ήταν να λειτουργουσαν με το πάτημα ενός μόνο κουμπιού. Το όνειρο.

*Ο μεσαίωνας καταδύεται στα κεφάλια μας, εξαπλώνεται στα κύτταρα, καίει το ηλιακό πλέγμα, κάνει τα νύχια να μεγαλώνουν υπερβολικά, δάσος από ξυράφια. Μαύρες πόλεις, γκριμάτσες, οδοφράγματα. Αιώνια επιστροφή του ίδιου. Το αίμα θα ταίσει και πάλι το αχόρταγο πνεύμα. Κι έτσι πάλι θα επιβληθεί στον σκλάβο-σώμα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Το ΔΝΤ είναι η εξουσία της παπικής παραφροσύνης, είναι το καταπιεσμένο σεξουαλικό ένστικτο, οι αλλόφρονες εθνικοί ύμνοι των κρατών, το night life, είναι τα όνειρα του κάθε ανθρώπου, είναι η αδικία να μην είμαι εγώ ο μάγκας αλλά εσύ -δεν είναι η επίθεση του λιονταριού στην αντιλόπη. Το λιοντάρι δεν ξέρει να κοροϊδεύει. Η αθωότητα του γίγνεσθαι είναι η αθωότητα ενός κόσμου που δεν βασιλεύει νους. Μαζικοί τάφοι φωνάζει με χορδές τρεμάμενες ο προφήτης και όσοι τον ακούν τον λένε μαλάκα, αν όχι απατεώνα. Πόσο μαλάκας μπορείς να είσαι; Όλοι το ξέρουν πια πως δεν υπάρχει βέλος του χρόνου, πως παρελθόν και μέλλον είναι το ίδιο -μόνο ο θείος Άλμπερτ λείπει να πανηγυρίσει τις ιδεοληψίες του ως πραγματικότητα και αλήθεια του κόσμου. Ο άχρονος χριστιανικός κόσμος συναντά τον ιστορικό κόσμο που πάντα θα νομοθετεί, θα σφάζει, θα γράφει ποίηση, και θα ξανανομοθετεί, ξανασφάζει, ξαναγράφει ποίηση μέσα σε έναν ατέρμονο κύκλο. Απόδειξη αυτής της συνάντησης η σαθρότητα των ιδεών, όποιες κι αν είναι, ό,τι κι αν λένε. Αποκόπτουν τον οργανισμό από τη ροή της ζωής για κάτι άλλο πάντα, πιο σπουδαίο (δήθεν) από αυτήν. Όσο και να χτυπάς τον κώλο σου κάτω δε θα καταφέρεις ούτε στο ελάχιστο, το αμελητέα διαφοροποιημένο, να βγεις έξω από τη φυλακή σου. Είναι πολύ απλό: ποτέ σου δε θα το ήθελες κι ας πεις το αντίθετο -είσαι ο καλύτερος στα λόγια, ξέρεις όλα τα τεχνάσματα, κανείς δε θα σε τσακώσει, το πρόγραμμα εαυτός είναι απόλυτα ασφαλές. Βάλτο να τρέχει, κάνε restart ή erase data. Format, πέτα τον κι αγόρασε άλλον. Δώσε μια περιουσία. Δεν θα το ήθελες να αποφυλακιστείς, ποτέ σου δεν το θέλεις. Κάνε ό,τι άλλο γουστάρεις. 0 1 0 0 0 1 1 0 0 1 0 0 0 1 0 0, ή ας πούμε: 0 0 0 1 0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 1, ή ίσως και: 1 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 1. Σε κάθε περίπτωση.

*Περιμένοντας την πυρηνική βόμβα ξανά στη Χιροσίμα και ξανά στο κέντρο του Λονδίνου, τη Νέα Υόρκη, στο Στάλινγκραντ και τη Βαγδάτη, την Αθήνα, τη Σελήνη, στην καρδιά της νύχτας, σε όλους τους χάρτες της ψυχής μας, πάνω στα κεφάλια μας ή μπορεί και στις καρδιές μας -ποιος έζησε ποτέ για να γνωρίζει; ποιος μίλησε κι εμείς ακούσαμε για να γνωρίζουμε; Ξανά τα βασανιστήρια εξιλέωσης, το δίκρανο του αιρετικού, η iron maiden, το λίκνο του ιούδα, ξανά στους άτυχους που κοιμήθηκαν στο ίδιο κρεβάτι με τον σατανά, τους απλώς όμορφους και τους τελείως σέξι, τους ηδονιστές, τους τρομοκράτες, τους μάγους, εκείνους που θέλουν να γαμήσουν λίγο παραπάνω από τους άλλους.

*Μην αναπνέεις. Όχι γιατί κοστίζει, όχι γι’ αυτήν την -αν και παράλογη σαν πρόταση- αλήθεια. Χέστηκα για την αλήθεια. Μα επειδή τότε ακολουθούν κι οι άλλοι, θέλοντας και μη, όλοι εκείνοι οι φιλοσοφημένοι εγωιστές, πεθαίνοντας κι αποδεικνύοντας το αντίθετο από την ηλίθια κατασκευή τους: τον άλλο, τη σύνδεσή του με εκείνον που αν και φαινομενικά -ως άλλος- δεν είναι εγώ, είναι παρόλ’ αυτά ο ίδιος, το εγώ και ο άλλος, γεννήματα της ίδιας κλωσσομηχανής. Σταματάω να αναπνέω και φράζω τον άνθρωπο. Ντόμινο θανάτου.



*Απεχθάνομαι τον άνθρωπο και μαζί του κι εμένα ή μάλλον τον εαυτό μου, θαρρείς και δεν τον αναγνωρίζω όποτε τον κοιτάω στον καθρέφτη, ποιος είναι αυτός που υποδύεται εμένα; αυτός εκείνος και ο άλλος, εγώ. Η ανθρωπιά του ανθρώπου. Ψέμα ήταν και απέτυχε. Κάποτε η ζωή θα αποβάλλει τα περιττώματα φυσικά, πολύ φυσικά.

*Καμία ανάλυση δεν έχει κανένα νόημα. Συζητήσεις, μεγάλα κεφάλια και τίτλοι, που ρίχνονται να εξηγήσουν τα γεγονότα, να προτείνουν λύσεις, μια ανάδυση της πνευματικότητας που παίρνει άλλο πρόσωπο, όχι εκείνο με το οποίο πριν σκότωνε. Όχι με την αγάπη πια. Ξεπεράστηκε από την δικαιοσύνη, κι έπειτα από την ασφάλεια. Ο λόγος ως εξουσιαστικός, πάντα θα διαιωνίζει την προβληματική μας πραγματικότητα όπως την κατασκεύασε, και αυτή η διαιώνιση, η διάρκεια, η αναζήτηση περισσότερου χρόνου, θα είναι σάρκα στη σάρκα του προβλήματος. Η πραγματικότητα που έχει υποταχθεί στην ανθρωπιά, στην ανθρώπινη ψυχή που υπερβαίνει, καταστρέφει, μολύνει τον κόσμο, είναι ένα νεκρό παν-περιέχον.

*Θέλω σήμερα να πάψω να γράφω, να μιλάω, σήμερα να πεθάνω ως κοινωνία. Την ώρα που δεν έχω άλλον τρόπο να με ελέγχω ώστε να κρατηθώ, να μην αρρωστήσω, να μην ξεχάσω τη ζωή. Να βλέπω τις σάρκες μου και να διαβάζω μέσα τους την ιστορία. Εκεί που πάει ένας εαυτός να ξεπηδήσει για να μου πει πως το μέρος εδώ του ανήκει, πως είναι ο μάγκας της υπόθεσης, πως αυτός δεν φταίει σε τίποτα αφού καθόλη τη διάρκεια της φρίκης καθόταν σπίτι του, εδώ μέσα, αναζητώντας μια πιο ελεύθερη ζωή, πιο αληθινή, πιο. Γελοίε βλάκα! Εσύ που λες εγώ αλλά δεν είσαι. Εσύ, κάλπικε εαυτέ. Αστέ της ύπαρξης που σωρεύεις ιδιοκτησία και διαβάζεις ποίηση πάνω στις πλάτες των σκλάβων. Σε βλέπω. Ξέρω πως είναι αδύνατο ν’ απαλλαγώ από σένα, αδύνατο να σε πετάξω έξω, να σε παύσω, αφού με κάθε προσπάθεια σε γυμνάζω περισσότερο, σε καθιστώ όλο και πιο ικανό. Η απέχθειά μου σε σένα εαυτέ μου με έκανε να σ’ εγκαταλείψω. Κάποτε σε χούφτωνα από τ’ αρχίδια και σε τραβούσα έξω να σε κολλήσω στο χαρτί μα μέναν μόνο λόγια. Μέχρι που δοκίμασα να μπω εγώ στο χαρτί, κουφάρι ανακατωμένο στις δίνες του ενστίκτου, όχι εκείνου που κατασκεύασε ο νους αλλά του άλλου που δε έχει ουδεμία ανάγκη απόσχισης από τον οργανισμό. Κάτσε μόνος σου τώρα κει μέσα και πέθανε από την πλήξη του κενού που γεννάει η άρνησή μου, μια ολοκληρωτική άρνηση για πρόοδο, επανάσταση, πνευματικότητα, γνώθι σαυτόν.

*“Πρέπει να έχουμε αυτογνωσία: ακόμα κι αν αυτό δεν συντελεί στην εύρεση της αλήθειας, χρησιμεύει τουλάχιστον στη ρύθμιση της ζωής, και δεν υπάρχει τίποτα πιο σωστό” (Blaise Pascal). Λέω: ρύθμιση της ζωής; πως ρυθμίζει κανείς τη ζωή; μόνο την καθημερινή ζωή μέσα στην κοινωνία, να κάτι που ρυθμίζεται από την κοινωνία. Εδώ η αυτογνωσία δεν είναι τίποτα άλλο από το να δεις την κοινωνία μέσα σου σαν το μέσα σου να είναι καθρέφτης. Στο σημείο όμως που βλέπεις το έξω σου, το μέσα δεν υπάρχει, και η αυτοπαρατήρηση δεν είναι παρά μέρος της καταστολής. Εξεγερμένος διαπιστώνεις πως εαυτός δεν υπάρχει να παρατηρήσεις, γιατι ό,τι υπάρχει εκεί είναι κάτι που πρέπει να αποβληθεί. Το γνώθι σαυτόν είναι ένα μεγάλο ψέμα. Τα αποτελέσματα χιλιάδων χρόνων είναι εμφανή. Θα έπρεπε κάποιος να πει ότι δεν υπάρχει τίποτα να γνωρίσεις, αλλά να παρατηρήσεις αυτό που δεν είσαι. Και παρατηρώντας θα δεις ότι όλο αυτό που δεν ήσουν αυτό είναι εσύ. Και τότε αηδιασμένος να το ξεράσεις. Τότε και μόνο τότε θα υπάρξεις ως κάτι που δεν υπήρξε και ούτε θα υπάρξει. Κάτι που γεννιέται και πεθαίνει. Κάτι μοναδικό και ασήμαντο. Αντέχεις;

*Ο καθένας είναι διαφορετικός κι έτσι έχει τους λόγους του να αντέχει -μην κάνοντας τίποτα- την εξαθλίωση, όταν δεν μηχανοποιείται απλώς. Πίσω από τον λόγο υπάρχει μια επιφανειακή ματιά που βλέπει την υπάρχουσα κατάσταση και μια βαθιά που αγγίζει τη σάρκα κάτω από το κέλυφος των ιδεών: η απίστευτη ηλιθιότητα των ανθρώπων που νεκροποιεί «αποπνευματοποιώντας» το σώμα, και λίγο πιο μέσα στις συσπάσεις των σπλάχνων τους ο φόβος του θανάτου, η παγωνιά. Όλοι είμαστε ένοχοι, όλοι ξέρουμε ότι δεν κάνουμε τίποτα για να αλλάξουμε τα πράγματα τα οποία μας πραγμοποιούν γιατί τελικά είμαστε τόσο «διαφορετικοί ως προς τους σκοπούς και τις αιτίες». Μόνο που αυτός ο ντετερμινισμός που πλαστώς περιβάλλει κάθε μας δικαιολογία δεν έχει θέση στη χαοτική πραγματικότητα που ζούμε: ο φόβος ως κοινή αφετηρία απομακρύνει εκθετικά τα σώματα στις τροχιές του εξουσιαστικού σύμπαντος. Η μη προβλεψιμότητα συμπίπτει εδώ με τον βαθμό αποξένωσης. Τελικά πέρα από τους κενούς λόγους είμαστε όλοι ίσοι, αδιάφοροι.



*”Σε πολλούς ανθρώπους είναι ήδη αδιαντροπιά, όταν λένε εγώ” (T. Adorno -minima moralia, 1951). Σ' όλους, σ' όλους.


γ. γεωργίου


*αφιερωμένο στο μέσα μου και στο έξω μου:

____________

σημείωση: οι φωτογραφίες (1.brooklyn bridge fog 2.brooklyn window 3.rockefeller center 4.gondolas) ανήκουν στην lynn saville


8 σχόλια:

  1. "Δεν γαμιέσαι με τις ευαισθησίες σου κάλπη (απ' το κάλπικο), έλα στην οικοδομή ένα μήνα να σου φύγουν" μου έλεγε ο πατέρας μου. Ο πατέρας μου, που απ' τα πέντε περπατούσε 30 χλμ για να πλύνει στη λίμνη, έβλεπε τα κεφάλια των κομμουνιστών μέσα σε σακκιά στην πλατεία του χωριού, έβλεπε τους Ναζί μέσα στο σπίτι του που το επιτάξαν, στα 14 ήταν αρχιμάστορας και λύγιζε δεκατεσσάρι σίδερο σα βούτυρο, ο ένας του ο ώμος είναι στραβός απ' τον τενεκέ, και στα 76 του μου σφίγγει το χέρι και πονάω. Και ξέρεις κάτι, ήταν περήφανος για τη δουλειά του και τη γούσταρε πραγματικά. Εδώ μας κόψανε λίγο τυράκι, και κλαίμε σα τις πουτανίτσες. Καθόμαστε με τις ώρες και αναλύουμε τη μαλακία μας, κάνουμε τη ζωή μας περίπλοκη γιατί δεν αγαπάμε κανέναν. Μόνο να κατηγορούμε ξέρουμε κι αν μας βάλουν να μοιράσουμε 2 γαιδάρων άχυρο, δεν είμαστε άξιοι. Γι αυτό το σύστημα έχει ξεφύγει στον αέρα κι έχει γίνει ένα ανεξέλεγχτο τέρας. Που είναι αυτοί οι άνθρωποι που βάζαν τους άλλους πάνω απ' τον εαυτό τους και πολεμούσαν γι αυτό με όλη τους τη δύναμη; Είμαστε χέστες και μισάνθρωποι. Αντί να παλεύουμε για ν' αλλάξουμε κάτι, έστω και λίγο, καταστρέφουμε τους εαυτούς μας και ισοπεδώνουμε τα πάντα τυφλωμένοι απ' τον υπέρμετρο εγωισμό μας.
    κώστας παπαθανασίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αυτό δυστυχώς λέει. Ότι είναι τέχνη πάνω στα πρόωρα γερασμένα σώματα των σκλάβων που μας το επιτρέπουν. Αρκεί να αναρωτηθούμε: γιατί ο υπολογιστής μου και τα ηχεία μου είναι φτηνά;

    φοβερό και τρομερό το κείμενο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο γιώργος βαράει στο ψαχνό όπως πάντα. Είναι που η φιλοσοφία πάντα υπάρχει σαν υπόβαθρο στη γραφή του κι αυτό μ' αρέσει παρόλο που μου έρχεται στο μυαλό η φράση του Πόε που λέει να μην διαφαίνεται ίχνος φιλοσοφίας, ηθικής ή μεταφυσικής στη γραφή. Στην ποίηση εννοεί-αλλά και γενικότερα στην πρόζα.Ο Μαλλαρμέ βέβαια έχει πει πως συμφωνεί με τον Πόε αλλά προσθέτει πως η φιλοσοφία και η ηθική πρέπει μόνο να υποβόσκουν, εσωτερικά και απόκρυφα.Συμφωνώ με τον Μαλλαρμέ. Βέβαια το κείμενο του Γιώργου αφορά σκέψεις (κ μάλιστα βαθιές) οπότε η φιλοσοφία είναι απαραίτητη.Νόμιζω celestia πως η τέχνη δεν σώζει κανέναν. Ίσως και να κάνει τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Σκέφτομαι τον Αντόρνο που απογοητευμένος πιάστηκε απεγνωσμένα απ' την Τέχνη. Μάταια, δυστυχώς, αλλά σου λέει τουλάχιστον στην Τέχνη υπάρχει εστω κ λίγο κάποια γνησιότητα (όπου υπάρχει)κι αυτό δίνει λίγη ελπίδα.
    ΚΏΣΤΑς ΠΑΠ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μου 'ρχεται στο νου το ποίημα του Nicanor Parra "γράμματα του ποιητή που κοιμάται σε μια καρέκλα"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. XVII
    Αναλύοντας αποποείσαι τον εαυτό σου
    Μόνο κυκλικά μπορεί κανείς να διαλογιστεί
    Βλέπει κανείς μόνον αυτό που επιθυμεί να δει
    Μια γέννηση δεν επιλύει τίποτε
    Αναγνωρίζω ότι τρέχουνε τα δάκρυά μου.
    Μια γέννηση δεν επιλύει τίποτε
    Μόνον ο θάνατος λέει την αλήθεια
    Ακόμη και η ποίηση δεν πείθει.
    Διδασκόμεθα ότι ο χώρος δεν υπάρχει
    Διδασκόμεθα ότι ο χρόνος δεν υπάρχει
    Όπως και να 'χει όμως το πράγμα
    Το γήρας είναι τετελεσμένο γεγονός.

    Ας λέει η επιστήμη ό,τι θέλει.

    Μου φέρνει ύπνο η ανάγνωση των ποιημάτων μου
    Κι ωστόσο έχουνε γραφτεί με αίμα.

    ΝΙCANOR PARRΑ

    Δίκιο έχεις celestia
    κ.π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Φτάνουμε πίσω στο γερό-Ηράκλειτο και το "εδιζησάμην εμαυτόν". Τουλάχιστον αυτό γιατί εγώ βλέπω πως γίναμε σαν τον Ουλριχ απ' τον "άνθρωπο χωρίς ιδιότητες" του Μούζιλ. Μην έχοντας ιδιότητες δικές του, είτε κληρονομημένες είτε μια για πάντα αποκτημένες και αναφαίρετες, ο Ούλριχ έπρεπε να συνθέσει ο ίδιος όποια τυχόν ιδιότητα επιθυμούσε να έχει, με τις δικές του προσπάθειες, χρησιμοποιώντας την ευφυία και την οξυδέρκειά του* καμιά όμως από αυτές τις ιδιότητες δεν ήταν επ' αόριστον εγγυημένη σε έναν κόσμο γεμάτο από αντιφατικά μηνύματα, ευεπίφορο αλλαγών δραματικών και ολότελα απροσδόκητων.
    Η αλλόκοτη ευθραστότητα των ανθρώπινων δεσμών, το αίσθημα ανασφάλειας, οι συγκρουόμενες επιθυμίες, η ματαίωση κλπ κλπ
    κώστας παπαθανασίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή