Every work of art is an uncommitted crime


-Theodor Adorno-

daDa ποiησΗ dAda λογοtεΧνiα dadA pUnk dADa

Τελάλης:

Τετάρτη, Μαρτίου 03, 2010

Τις νύχτες σ' ένα δωμάτιο βαδίζοντας

jan staller - hay balls, mississippi 2004


Πιάνω τον εαυτό μου να βασανίζεται σε μια παράξενη μάχη με τον νου μου, εναντίον της λογοκρισίας που ασκεί κάθε που το αίσθημα τολμά να εισέρθει βίαια μέσα από τις λέξεις. Μια ολάκερη κοινωνία έρχεται να εξαλείψει τις προεξοχές, τις δυσαρμονίες, τις χοντροκοπιές, τις αναισθησίες, όλες αυτές ως τέτοιες ιδωμένες μέσα από το ανορθολογικό και αφύσικο πρίσμα της. Το τρομαχτικό είναι πως η κάθε κοινωνία βρίσκεται μέσα μου, εγώ είναι όλη αυτή, και προσπαθεί να σκοτώσει διαμέσου της ευπρέπειας, της πνευματικότητας, των νεκρών πάγιων λέξεων το σώμα μου που συλλαμβάνει με τις δικές του αισθήσεις. Ή μάλλον δεν συλλαμβάνει, δεν δέχεται το έξω μέσα από μια οπτική του μέσα, αλλά τείνει να αδειάσει, ως έκφραση, να απαλλαγεί από το μέσα του. Εκεί που το έξω και η κυριαρχία του εξαφανίζονται ως τίποτα. Τότε που μένω δίχως καν λέξεις. Τότε έρχονται οι λέξεις. Και μαζί τους όλη η εξωτερικότητα, όλες μαζί οι κοινωνίες. Κι αν υπάγονται σε έναν ελεύθερο ρυθμό ποθούν ν' αυτοκτονήσουν. Γιατί ό,τι αυτές είναι, είναι μόνο το παρελθόν τους. Είναι μόνο η παράδοση. Είναι μόνο η σοφία και μόνο το έγκλημα, και μόνο η ίδια πάντα σημασία: ότι πάντοτε θα είμαστε σκλάβοι των λέξεων και του νοήματος, πάντα εγκλωβισμένοι σε έναν κοινό προαιώνιο νου που κατασκευάζει κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση. Γράφω και γράφω πίσω από τις λέξεις ή μέσα τους με μια σοκαριστική στα μάτια μου φορές κίνηση που τις αλλοιώνει και τις βιάζει, λέξεις που στέκουν εκεί ταπεινωμένες και πειθαρχημένες να παίζουν για πάντα έναν άλλο ρόλο. Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να τις εμποδίσει να μου ουρλιάζουν, να με φτύνουν και γιουχάρουν, να με αποκαλούν ξεφτίλα, να μου δείχνουν τα δόντια τους. Το ξέρω ότι δεν έχω παρά να αδιαφορώ για όλα αυτά, να αδιαφορώ για τους εκβιασμούς και απειλές των λέξεων. Αδιαφορία για τη λογοκρισία που προσπαθεί να επιβάλλει η κοινωνία -το έξω που είναι τελικά μέσα. Δίχως τριβή, δίχως τροφή αυτή η τόσο ισχυρή άλλοτε και της ψυχής δέσμια, χάνεται σαν σύννεφο τη στιγμή της ξαστεριάς.

Διαβάζω τι έγραψα και συνεχίζω: η αδιαφορία όμως είναι ένα σχήμα, μια θεωρητικούρα του κερατά. Πώς να αδιαφορείς για κάτι που νοιάζεσαι και με το οποίο εργάζεσαι, όπως το στομάχι σου με την αναγκαία για τον οργανισμό τροφή; δεν γίνεται να μη φας όπως δεν γίνεται και να μη χωνέψεις το φαγωμένο -υπάρχει και το ξερατό αλλά μετά πρέπει να φας ξανά. Δεν φταίνε οι λέξεις για τον πόνο μου. Εκείνες στήνουν κι από μόνες τους τον χορό αρκεί να σφυρίξω λίγα μουσικά μέτρα. Ούτε το στομάχι μου φταίει που ενώ τις φτύνει μετά τις παρακαλάει να ξαναγυρίσουν. Το στομάχι μου που δεν μπορεί να ζει με ζωή -όπως θα έλεγα πχ με αέρα. Φταίει η κοινωνία επειδή φταίει η ανθρωπότητα και μόνο επειδή φταίει η ανθρωπιά του ανθρώπου, επειδή πίσω από όλα, μακριά από κάθε τι ή τόσο πια μέσα μας που αιχμαλώτισε τις καρδιές μας, με μια αιφνίδια αίσθηση, μέσα σ' αυτήν τη νύχτα που μας γεμίζει φόβο, φταίει εγώ. Εγώ φταίει, βαθιά ριζωμένο μέσα στις λέξεις, μέσα σε κάθε ιδέα, σε κάθε αλήθεια, τόσο μακριά τόσο κοντά από τον οργανισμό που βήχει και βρίζει και συσπάται κάτω από άγνωστους και τρομερούς ρυθμούς, και κανείς, μα κανείς, δεν ακούει. Δεν θ' ακούσει.

Το ξέρω, εγώ θα βασανίζομαι για πολύ ακόμα.


γ. γεωργίου


----------
σημείωση: το έργο το έχω πάρει από το site του δημιουργού του, Jan Staller

13 σχόλια:

  1. Μου σπασε τα μούτρα το κείμενό σου φίλε Γιώργο. Καιρό είχα να διαβάσω κάτι τόσο δυνατό κι αληθινό.

    κώστας παπαθανασίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. γιώργο επειδή το ζήτημα σε απασχολεί, και ορθώς, οι λέξεις σου ξεφεύγουν κατά πολύ από τον κίνδυνο της «λείανσης των προεξοχών τους». Καλά βαδίζεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Γιατί η συνεχώς μεγαλύτερη έγνοια του είναι να μην ξοδεύει τον εαυτό του όση κι αν είναι η κούραση, όπως αν θα κοίταγε μπροστά του, κι ακόμη παντού γύρω του, ώρα μετά ώρα, ημέρα μετά ημέρα, χωρίς ποτέ να βλέπει τίποτα. Δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να εξεταστούν τα λάθη του, αλλά ίσως έκανε λάθος που δεν επέμενε στις προσπάθειές του να τρυπήσει το σκοτάδι.

    σαμουελ μπέκετ-συριγμοί (εκδ.παρατηρητής)

    Η πρόζα σου έχει ατμόσφαιρα και θεματολογία μπεκετική αλλά με αναπνοές γεωργίου. Συνέχισε σ' αυτό το ύφος, σ' αυτό το μοτίβο και θα δούμε πολύ σπουδαία έργα απ' την πέννα σου. Και σαν θεατρικοί μονόλογοι μπορούν να διαβαστούν.

    με εκτίμηση
    κώστας παπαθανασίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κύριε Γεωργίου, επιτέλους σας βρήκα. Θα επανέλθω με κρίση ουσιαστική. Για την ώρα χαιρετώ.

    Πέτρος Γκολίτσης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Toν είχα ξεχάσει τον μπέκετ. Διαβάζοντας το σχόλιό σου, κώστα, πήγα μερικά χρόνια πίσω, στο νοσοκομείο που είχαν τον πατέρα μου μετά από εγχείρηση. Καθόμουν τα βράδια εκεί, στο διπλανό κρεβάτι, χέρι όταν ξυπνούσε από τους πόνους, και μάτι όταν κοιμόταν. Εκτός από το ότι ήθελα να είμαι δίπλα του, δεν εμπιστευόμουν τις νοσοκόμες που φορές δεν εμφανίζονταν χωρίς να τις έχω φωνάξει πρώτα, μιας και κάποιου γέμιζε η σακούλα των ούρων με κίνδυνο να μολύνει την ουροδόχο του κύστη, ή αλλουνού τα πνιγμένα ουρλιαχτά ζητούσαν άμεση ανακούφιση. Ήταν απαίσια η εμπειρία του νοσοκομείου και κράτησε πάνω από δέκα μέρες. Εκεί διάβασα τα δύο βιβλία του μπέκετ «ακατονόμαστος» και «ο μαλόν πεθαίνει». Ομολογώ πως μου ήταν εξαιρετικά κατανοητός, τον έπιασα με μιας -την ίδια στιγμή που με εντυπωσίασε η γεμάτη ρυτίδες σαν το πρόσωπο γραφή του, οι απέραντες διακλαδώσεις της σκέψης που δεν βγάζουν πουθενά, πέρα από τον σχηματισμό χαρακτηριστικών, μύτης, ματιών, στόματος, μαλλιών, αφτιών κτλ, πέρα από μια εικόνα ξεκάθαρη, στιβαρή, σημαίνουσα. Η έκφραση που για ν΄αναγνωρίσει κανείς πρέπει να κοιτάξει μέσα από τα μάτια του προσώπου της, πρέπει να ενδυθεί τη σάρκα της, να γίνει κτήνος και πάλι άνθρωπος. Τότε που μέσα σ' εκείνο το δωμάτιο κάποιες στιγμές ήμουν ένα κεφάλι σκέτο πάνω στο κρεβάτι κι ενίοτε ένα ακέφαλο σώμα που βάδιζε στους διαδρόμους με τσιγάρο στο χέρι. Εϊναι μεγάλος συγγραφέας ο μπέκετ. Θα έλεγα από εκείνους που κλοτσάνε τα μέσα μου, όπως ο τζόυς. Τους νιώθω τόσο πολύ όπως εσύ τον μπουνιουέλ. Από τότε δεν έχω διαβάσει ούτε μια αράδα του. Ίσως να τον χωνεύω ακόμα, μιας και άλλο η κατανόηση και άλλο η σωματικότητα, ή μπορεί και να τον χώνεψα -ποιος ξέρει- κάποια νύχτα αφοδεύοντάς τον και κρατώντας για τον οργανισμό τις βιταμίνες του. Αναγκαίος, θεωρώ, σ' εκείνον που αναζητά το ΤΙ του είναι μας ως ανθρωπότητας -σύγχρονος μα και αρχαίος, αφού η απάντηση στο ΤΙ καταλαμβάνει όλο σχεδόν τον ανθρώπινο χρόνο.
    Τώρα κώστα με έχεις κάνει να γυροφέρνω στη βιβλιοθήκη μου και να κοιτάω τις ράχες των βιβλίων, να προσπαθώ να πιάσω με τη ματιά μου κάποιο βιβλίο του αλλά δίχως αποτέλεσμα. Η ακαταστασία, η τεμπελιά, πιθανώς ο δανεισμός των βιβλίων του, με κάνουν να μην καταλήγω πουθενά. Σ' ευχαριστώ όμως για την υπενθύμιση. Σημαντική.

    Καλώς ήρθες πέτρο, χαίρομαι για τη συνάντηση αυτή. Περιμένω με πολύ ενδιαφέρον τις απόψεις σου.

    Φίλε χρήστο, απλώς βαδίζω, ακόμα κι αν δεν πηγαίνω πουθενά -που τελευταία ανακαλύπτω πως πουθενά δεν πηγαίνω, πως συνεχώς επιστρέφω. Ένα πρώτο βήμα προς κάθε κατεύθυνση, κι έπειτα πίσω στην αρχική θέση. Ίσως να μη βηματίζω καν, παρά να ξεμουδιάζω κάποιο πόδι. Ίσως το μούδιασμα, εδώ, να μετράει -σκέφτομαι τωρα που μπορώ- τότε που ο νους δεν είναι τίποτα πέρα από αυτή τη συσσώρευση αίματος σε αυτό ή εκείνο το σημείο. Τότε που αυτό ή εκείνο το σημείο για μια στιγμή ξεχνάει τον εαυτό του και αφήνεται στον θάνατο. Λίγο πριν γεννηθεί η επιθυμία για κίνηση. Κινούμαι, αναπόφευκτα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γιωργο τα βιβλια σου μ'εχουν αφησει με τις καλυτερες εντυπωσεις, θα σου γραψω μια-δυο αραδες οταν ξεμπλεξω με ορισμενες υποχρεωσεις που μου τρωνε κυριολεκτικα το χρονο αυτες τις 2-3 βδομαδες. Περιμενω συντομα και τριτο! Καλημερίζω, βαθια χαρουμενη απ' τα αναγνωσματα μου :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. υ.γ Και όταν λεω περιμενω και τριτο ,εννοω αναμένω. Ευτυχως, εχουν παραμεινει ορθιες ,και οχι με γυψο, μερικες φωνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γιωργο θα αναρτησω συντομα ποιηματα σου στο ιστολογιο μου. Ειναι εξαιρετικη η δουλεια σου.
    Θα τα λεμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Γειά σου λαμπρινή. Μπορείς να μου γράψεις ό,τι αισθάνεσαι. Τρίτο υπάρχει στα σίγουρα, μπορεί και τέταρτο ή πέμπτο -οι εκδότες είναι το πρόβλημα όχι μόνο του συγγραφέα αλλά και του αναγνώστη, μόνο που ο δεύτερος δεν το ξέρει, ίσως να είμαι πάλι εγώ, η απέχθειά μου προς τους απατεώνες του πνεύματος: το αηδιαστικό με αυτούς τους εκδότες βιβλίων και περιοδικών -γενικά μιλώντας- είναι πως θεωρούν πως κάνουν έργο κατά τον τρόπο που οι παπάδες γίνονται οι εκπρόσωποι του θεού - και φαντάσου την περίπτωση που τέτοιος θεός δεν υπάρχει (μα δεν υπάρχει!) τι είναι όλοι αυτοί στην πραγματικότητα.
    Πες μου όμως, γιατί κατέβασες το ποίημά σου; Ή μάλλον μη μου λες, αν θες στείλε μου το ποίημα μ' ένα mail. Δεν σε έπιασα ακριβώς, το ομολογώ, έκανα μια μικρή προσπάθεια, πραγματικά μικρή, και το άφησα για να επανέλθω κάποια στιγμή που θα αισθανόμουν λιγότερο μουδιασμένος και πιο συγκεντρωμένος. Θυμάμαι τους τέσσερεις τελευταίους στίχους οι οποίοι είναι καταπληκτικοί. Αν όλο το ποίημα ήταν με αυτή την ακρίβεια (δεν μπορώ να βρω καλύτερη λέξη αυτή τη στιγμή), που δεν ήταν (εκφράζω την προσωπική μου γεύση και μόνο), θα σου έλεγα: αριστουργηματικό. Έτσι ένιωσα, έμεινα να διαβάζω αυτούς τους τέσσερεις στίχους, ξανά και ξανά, και όταν αποφάσισα να το διαβάσω και πάλι όλο, κάτι μου έλειπε μέχρι την τελευταία του «παράγραφο». Εκεί στο τέλος έριξες δυνατή κλοτσιά στην ποίηση, δεν την ταρακούνησες μόνο αλλά την έκανες και να βογγήξει.
    Χαίρομαι που φχαριστήθηκες τα βιβλία. Τα λόγια σου δίνουν κουράγιο μέσα στην "τρέλα" της γέννας που δεν έχει τέλος ούτε σκοπό για όσο φυσικά κρατεί, και λέγοντας αυτό περί κουράγιου είναι ο τρόπος να δηλώνω την εκτίμησή μου σε σένα. Μπορείς να αναρτήσεις ό,τι θέλεις φυσικά χωρίς καμία άδεια. Καλό σου βράδυ, ή, έστω, πρωινό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Γειά σου Γιώργο. Γιατί δεν παραθέτεις τους τέσσερις στίχους για τους οποίους μιλάς? Σε χαιρετώ φιλικά. Πέτρος Γκολίτσης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Συγκρατώ και ξεχωρίζω το ακόλουθο από το κείμενο: "λέξεις που στέκουν εκεί ταπεινωμένες και πειθαρχημένες να παίζουν για πάντα έναν άλλο ρόλο. Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να τις εμποδίσει να μου ουρλιάζουν, να με φτύνουν και γιουχάρουν, να με αποκαλούν ξεφτίλα, να μου δείχνουν τα δόντια τους." και "Δεν φταίνε οι λέξεις για τον πόνο μου. Εκείνες στήνουν κι από μόνες τους τον χορό αρκεί να σφυρίξω λίγα μουσικά μέτρα. Ούτε το στομάχι μου φταίει που ενώ τις φτύνει μετά τις παρακαλάει να ξαναγυρίσουν. Το στομάχι μου που δεν μπορεί να ζει με ζωή".
    "Το ξέρω, εγώ θα βασανίζομαι για πολύ ακόμα."

    γ.γεωργίου

    ώστε λοιπόν Ε Ι Σ Τ Ε ποιητής. Σου σφίγγω το χέρι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Καλησπέρα πέτρο γκολίτση, σ' ευχαριστώ για τον καλό σου λόγο. Δεν μπορώ να παραθέσω τους στίχους, δυστυχώς δεν τους θυμάμαι. Μόνο ότι μου άρεσαν πολύ. Ένα δείγμα υψηλής γραφής αυτοί οι τέσσερεις στίχοι. Ήταν για λίγες μόνο μέρες αναρτημένο το ποίημα στης λαμπρινής το blog. Μόνο η ίδια μπορεί να κάνει την παράθεση αν το θέλει. Φαντάζομαι, ωστόσο, ότι θα διαβάσουμε και αυτό το ποίημα, μαζί με τ' άλλα, στην ποιητική της συλλογή που σύντομα θα κυκλοφορήσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή