Every work of art is an uncommitted crime


-Theodor Adorno-

daDa ποiησΗ dAda λογοtεΧνiα dadA pUnk dADa

Τελάλης:

Κυριακή, Φεβρουαρίου 14, 2010

Το Νεομπουζουκοτρέντυ, ο Πιτόγυρος Μεαπόλα και οι Πόλεις Που Δεν Είχαν Παρελθόν

Κάτι που έχει μεγάλη σημασία αλλά ελάχιστα μας απασχολεί είναι το πόσο λίγο ενδιαφερόμαστε καθημερινά για την ποιότητα των πραγμάτων που καταναλώνουμε, χρησιμοποιούμε, βάζουμε μέσα μας (τρώμε) ή απλά συνηθίζουμε να κάνουμε ως συνάρτηση του ποιοι πραγματικά είμαστε.

Για παράδειγμα αν ακούς σκυλάδικα τραγούδια, σκυλάδικα θα εκφράζεσαι σε όλους τους τομείς της ζωής σου. Η επιλογή των στοιχείων που βάζουμε μέσα μας, καθορίζει το τι κάνουμε και ποιοι είμαστε. Αποτελεί μια μορφή πολιτικής στάσης απέναντι στα πράγματα. Με βάση αυτήν τη σκέψη αναρωτιέμαι τι προοπτικές έχει ένας άνθρωπος-λαός ο οποίος καταναλώνει ό,τι βρίσκει μπροστά του, trash φαγητό, το φρικτό (ζαχαροζούμι με καραμελόχρωμα) cola-ιερό αγαθό, αντί για κρασί, διασκεδάζει σαν ζόμπι στα μπουζουκοτρέντυ ακούγοντας ρεσιτάλ θλιβερών τραγουδιών με το απόλυτα διασκευαστικό θέμα, τον χωρισμό των ανθρώπων, τη διάλυση των σχέσεων κτλ. -όσο για την αισθητική του πράγματος: αραβοτρέντυ, και αυτό στη χάλια εκδοχή του (ακούστε αντίστοιχα «άσματα» από την Τυνησία, Μαρόκο, Συρία, πολύ πιο αυθεντικά από τις αντίστοιχες ελληνικές κόπιες).

Όλα αυτά διαδραματιζόμενα μέσα σε πόλεις με αρχιτεκτονική του κώλου, την ξεφτίλα του δυτικού κόσμου, πόλεις με εξαφανισμένη την ιστορική τους συνέχεια, πόλεις της αρπαχτής, της ασχήμιας, του αυτοσχεδιασμού, πόλεις που έχτισαν ή μάλλον γκρέμισαν οι Έλληνες με τους πολιτικούς τους και τον καιροσκοπισμό του κάθε πολίτη μέσα σε μερικές δεκαετίες… και ένα ακόμα παράδοξο: η πιο καλή αρχιτετονική στην Ελλάδα χτίστηκε στα χρόνια της φτώχειας και όχι στα χρόνια που ο λαός είχε καλή οικονομική κατάσταση -τότε μάλιστα έγινε το πάρτι της ασυδοσίας, το μεγάλο πλιάτσικο, κάνοντας δώρο στα παιδιά τους τις πιο άσχημες πόλεις της Ευρώπης.

Άντε καλά θα καταπιώ όλα αυτά, θα πάρω ecstasy και θα την παλέψω, αλλά την απίστευτη αγένεια στον δρόμο, τον αποκλεισμό του πεζού από τον δημόσιο χώρο…

Η μόνη μας ελπίδα να επιλέξουμε στον βαθμό του εφικτού έναν τρόπο ζωής πιο ανθρώπινο για τον εαυτό μας αρχικά, με λιγότερο junk, trash… σε όλα τα επίπεδα.

Την επόμενη φορά που θα με συναντήσεις στον δρόμο χαμογέλα μου και μη μου κλείσεις την πόρτα στη μούρη.


*το 1960 οι Γάλλοι στο Παρίσι έδιναν το κλειδί της πόλης στον Miles Davis για τους απίστευτους jazz αυτοσχεδιασμούς του. Εμείς ακόμα στο κλαψομπουζουκάκι…

*μια πολύ μεθοδική και διαφωτιστική δουλειά πάνω στην διατροφική κουλτούρα έχει κάνει ο «Δειπνοσοφιστής» (αδερφός Ζουράρη), εκδόσεις Ίκαρος 3 ή 4 βιβλία με εξαιρετικά κείμενα.

*όταν ο Kengo Kuma εμπνέεται, στο Τόκυο, από τις παλιές αποθήκες ρυζιού και σχεδιάζει απίστευτα βιοκλιματικά κτήρια υψηλού design, ο δήμαρχος Βασίλης φτιάχνει στη Θεσσαλονίκη πάρκα για playmobile.


Χ. Καλός

("sex, booze, prawns", a picture by X.Kalos -περισσότερο υλικό από την καλλιτεχνική ομάδα Kalos&Klio)

_________

(Ας μου επιτραπεί να παρέμβω διακριτικά στο κείμενο του φίλου Χρήστου δίνοντας μόνο ένα λινκ από αυτόν τον απίθανο πραγματικά γιαπωνέζο αρχιτέκτονα. Για όσους δεν γνωρίζουν τη δουλειά του το σοκ θα είναι μεγάλο. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον Χ.Καλό για την αναφορά στον Kengo Kuma -από τις πιο δυνατές αναφορές που έχουν γίνει σε αυτό το blog. Θα ήταν εξαίρετο -αρκετά επίπονο μα ωστόσο προκλητικό- κάποια στιγμή να αναρτηθεί κάποιο κείμενο πάνω στη δουλειά του μεγάλου αρχιτέκτονα, στη «φυσική αρχιτεκτονική» του. Αυτό, για να μπαίνουν ιδέες.)


4 σχόλια:

  1. Συμφωνώ με όλα στο καίριο αυτό κείμενο. Πόσο απλό είναι το νόημα της πρότασης: «Η μόνη μας ελπίδα να επιλέξουμε στον βαθμό του εφικτού έναν τρόπο ζωής πιο ανθρώπινο για τον εαυτό μας αρχικά, με λιγότερο junk, trash… σε όλα τα επίπεδα»
    Γιατί δεν το κάνει κανείς; Μιλάω με κοπελιές πανεπιστημίου κλπ που έτυχε να γνωρίσω λόγω δουλειάς και φυτεύουνε στο φέισμπουκ φυτά και η τηλεόρασή τους παίζει συνεχώς όταν είναι στο σπίτι. (και όταν ενοχλεί λόγω συζήτησης, χαμηλώνουν τη φωνή...η εικόνα δηλαδή να τρέχει...)Διαβάζουνε και αυτά τα αισχρά αισθηματικομυθιστορήματα με λαϊκίστικη φιλοσοφία (όταν διαβάζουν). Δεν είναι χαζές. Δεν είναι υποπρολεταριάτο που το στριμώξανε και το ταϊζουνε σκουπίδια. Ρωτάω ευθέως «ρε παιδιά, αφού δεν είστε χαζές, γιατί ασχολείστε με χαζά πράματα;» Απάντηση: «έτσι, μας αρέσει, μας ξεκουράζει το μυαλό μετά τη δουλειά κλπ». Η γνώμη μου είναι ότι απλά έτσι έχουνε μάθει τόσα χρόνια και τώρα πια, συνηθίσει. Τεμπελιά επίσης, που οδηγεί αργά ή γρήγορα στη σαπίλα.

    Θα διαφωνήσω όμως λίγο με αυτό «*το 1960 οι Γάλλοι στο Παρίσι έδιναν το κλειδί της πόλης στον Miles Davis για τους απίστευτους jazz αυτοσχεδιασμούς του. Εμείς ακόμα στο κλαψομπουζουκάκι…»

    Αν και το θίγει ο Χ.Καλός στην αρχή, την αισθητική του αραβομπουζουκοτρέντυ, θαθελα να υπογραμμίσω πως με τη λέξη «κλαψομπουζουκάκι» μην παίρνει ο σβάρνα ο ευτελισμός του τραγουδιού μέσω σκυλάδικου τα πάντα, και το μπουζουκάκι και το τραγουδάκι και το γλέντι. Άλλο μπουζούκι με γαρύφαλλα, άλλο Τσιτσάνης και Μάρκος και η τεράστια ανεκμετάλλευτη και αναφομοίωτη σε πολύ μεγάλο βαθμό κληρονομιά που άφησαν. Άλλο γλέντι με ουίσκι και ξεκωλάκια και άλλο ρακάδικο με ταξίμι (αυτοσχεδιασμός) και τραγούδι ακουστικό. Πόσοι έχουν εξερευνήσει τις ατέλειωτες δυνατότητες του ταξιμιού; Πόσοι έχουν καλλιεργήσει τη σύνθεση από απλές και καθαρές μελωδίες που να σφηνώνονται αμέσως στο κεφάλι; Μήπως μόνο ο (κορυφαίος φυσικά) Μάιλς αυτοσχεδίαζε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ναι φίλε χ.ζ. κι εγώ συμφωνώ και με τους δυο σας με τη σειρά μου.
    Κι εμένα μου αρέσουν οι ρεμπέτες (εκείνοι, όχι αυτοί στο τώρα), όπως και ο λαϊκός Τσιτσάνης σε πολλές μεγάλες του στιγμές. Όπως και πολλοί άλλοι. Και βρίσκω πολλά ταξίμια εξαιρετικά. Σε αυτά που λες αν θέλει θα σου απαντήσει ο ίδιος ο Χ.Καλός. Ωστόσο, σκέφτομαι, αν σε κάποιον δεν αρέσει το μπουζούκι, τι να κάνουμε, δεν είναι σε κανένα βάθρο πάνω να το προσκυνάμε. Έχω συγκεκριμένα έναν φίλο που δεν μπορεί να ακούει τα ρεμπέτικα με τίποτα, τα θεωρεί μίζερα… Ό,τι μας αγγίζει μόνο, είναι για μας. Άπειρη η μουσική με άπειρες γεύσεις και η γλώσσα του καθενός διαφορετική. Αν και -όπως κι εσύ έχεις επισημάνει- φαίνεται ξεκάθαρα, θα τολμούσα να πω, από το κέιμενο, ο Χ.Καλός να μας μιλάει για το αραβομπουζουκοτρέντυ και μάλιστα το νεομπουζουκοτρέντυ (από τον τίτλο κι όλας του κειμένου). Στην πρόταση που γράφει για τον Miles Davis νομιζω πως λέει πως ενώ οι γάλλοι ήδη το 1960 έδιναν κτλ κτλ… εμείς στο τώρα, το 2010, συνεχίζουμε την κλάψα (το απόλυτα επαναλαμβανόμενο θέμα όπως γράφει παραπάνω) και μάλιστα με αυτήν την ελεεινή αισθητική κτλ κτλ.
    Για μένα, καλώς έθεσες μια διαχωριστική γραμμή. Η συμβολή του φίλου Κώστα Παπαθανασίου εδώ θα είναι αρκετά εποικοδομητική… σε περιμένω Κώστα.
    Όσο για το πως περνάει ο κόσμος τον καιρό του, είναι πράγματι θλιβερός χ.ζ. Για την αλλοτρίωση, μηχανοποίηση και πραγμοποίηση του σύγχρονου ανθρώπου φωνάζουν οι στοχαστές της σχολής της Φρανκφούρτης πριν ακόμα από τον Β' παγκόσμιο πόλεμο. Ποιος νοιάζεται; Την εποχή που ο πολύς κόσμος αυτό που θεωρεί φιλοσοφία είναι η μπουρδολογία του Leo Buscaglia με εκείνο το «η αγάπη πάντα δημιουργεί, ποτέ δεν καταστρέφει»… άλλος ένας λαϊκιστής που δεν στοχάζεται αλλά αναμασάει ό,τι πιο συναισθηματικό υπάρχει γύρω του, αγνοώντας το πλέον πασιφανές, ότι στο όνομα της αγάπης έχουν διαπραχθεί τα πιο ειδεχθή εγκλήματα, έχουν προκύψει οι πιο δυστυχισμένοι άνθρωποι. Αλλά εμάς μας αρέσουν οι γλυκερές λέξεις, η ελαφράδα, η μενεγάκη κι ο buscaglia ή ο coelho, καθώς και η καλλιέργεια φυτών και φροντίδα κατοικιδιων ζώων στο facebook.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. σιγουρα φιλτατε χ.ζ δεν ειναι δικαιο να συνχεουμε τα συγχρονα ανατολιζοντα μορφωματα με τα αυθεντικα τραγουδια των ρεμπετων
    γιατι στην δευτερη περιπτωση η μουσικη πηγαζει απο κοινωνικοπολιτικη συνθηκη ειναι σαφως αυθεντικη και εχει ποιοτητες ως μουσικη, παρολα αυτα δεν πρεπει να ξεχναμε οτι η σταση ζωης που αποθεωσαν ηταν η παθητικοτητα η μιζερια και η παρουσιαση ενος κοσμου που ο ανθρωπος παραμενει ανευθυνος στην ακρη αφου καποιος αλλος οριζει την ρημαδομοιρα του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αγαπητέ Χρήστο με συγχωρείς για την επιμονή μου ίσως, αλλά είμαι λίγο ευαίσθητος στο θέμα αυτό, καθώς παίζω και μπουζούκι. Οι λεγάμενοι ήταν απλοί άνθρωποι, όχι διανοούμενοι, ειδικά σε μια εποχή που η γνώση ήταν πολύ πιο φυλακισμένη. Αυτό όσον αφορά την κριτική της «φιλοσοφίας» τους. Αυτοί ήρθαν αντιμέτωποι με το πρώτο σκαλί εξουσίας, τους «μπάτσους», αμφισβητώντας το επίσημο κατεστημένο, τις επίσημες αρχές γάμου, θρησκείας, πατρίδας (καθώς ήταν πάντα μιξ εθνολογικά ο κόσμος τους), εργασίας (αρνούνταν το «αυτονόητο» της εργασίας), και καπνίζανε και το απαγορευμένο χόρτο. Όλα αυτά δε νομίζω πως είναι μίζερα, (ειδικά συγκρινόμενο με τους σημερινούς μίζερους των έτοιμων μουσικών, έτοιμων θεαμάτων και έτοιμων συνηθειών), τους αρκούσε να γλεντάνε, με τις δικές τους τις δημιουργίες μάλιστα, και η μοιρολατρία τους είναι η στάνταρ ανατολίτικη μοιρολατρία κληρονομιά μάλλον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας που κουβαλούν ακόμα όλοι οι πρώην λαοί της αυτοκρατορίας. Ο δυτικός πολιτισμός κυρίως θεώρησε τον άνθρωπο μέσα από την απεριόριστη τελικά δύναμή του (και βλέπουμε και τις δικές του συνέπειες σήμερα). Εν πάσει περιπτώσει, τίποτα από όλα αυτά δεν έχει σημασία τόσο για μένα εδώ όσο ένα: Ότι ο προοδευτισμός σήμερα τείνει να είναι απαξιωτικός σε κάθε τι εγχώριο (και δεν εννοώ στενά ελληνικό, δεν είμαι εθνικι, η κουλτούρα η εδώ αν δεν είναι κράμα τι άλλο είναι) και απίστευτα ξενομανής (κι όχι απλά ανοιχτός σε επιρροές). Μόνο που οι Δυτικοί που θαυμάζουμε (κι εγώ επίσης, έτσι; προς θεού δε στη λέω, έχω ακούσει άπειρη ξένη μουσική κάθε είδους κι ακόμα ακούω) και ανοιχτόμυαλοι και χαλαροί είναι αλλά και σέβονται απεριόριστα την οποιαδήποτε κουλτούρα τους.
    Με εκτίμηση

    ΑπάντησηΔιαγραφή